Aardbevingsbestendige en toekomstgerichte scholen en kindcentra
In het noordoosten van Groningen worden 102 scholen aardbevings- en toekomstbestendig gemaakt. De aanleiding daarvoor is de gaswinning en het daarmee samenhangende risico op aardbevingen. Alle scholen moeten aardbevingsbestendig worden gemaakt.
Dat betekent dat een deel van de schoolgebouwen bouwkundig wordt versterkt. Voor de overige scholen is voor nieuwbouw gekozen waarbij in veel gevallen meerdere scholen onder 1 dak komen in een (integraal) kindcentrum.
Voor alle scholen geldt dat ze naast aardbevingsbestendig ook toekomstbestendig worden gemaakt. Dit betekent onder andere dat er onderwijskundige vernieuwingen worden doorgevoerd. Het betekent ook dat de schoolgebouwen duurzaam en bijna energieneutraal worden gemaakt, met een gezond binnenklimaat (frisse scholen). Tot slot wordt er rekening gehouden met de gevolgen van krimp en groei op de leerlingaantallen.
Naar verwachting staan in de zomer van 2021 in het noordoosten van Groningen aardbevingsbestendige scholen die voldoen aan de laatste onderwijsconcepten, met een hoogwaardige ontwerpkwaliteit en een gezonde exploitatie.
Bouwkundig versterken
Gebouwen waar veel mensen samenkomen, krijgen voorrang bij de versterkingsopgave. Dit zijn bijvoorbeeld scholen.
Centrum Veilig Wonen zet zich in om scholen in het gebied van het Groninger gasveld beter bestand te maken tegen aardbevingen. Samen met de gemeente en het schoolbestuur wordt onderzocht wat er nodig is voor het versterken, toekomstbestendig maken en verduurzamen van de scholen.
Bij de inspectie en het aansluitend uitvoeren van controleberekeningen (sterkte) van scholen in het aardbevingsgebied, is gebleken dat een behoorlijk aantal scholen (ca. 45) versterkt dienen te worden. Bij het versterken van scholen is het per gebouw afhankelijk hoe de versterking wordt uitgevoerd. Dit is afhankelijk van de leeftijd van het schoolgebouw en de bouwwijze. Vaak moeten de wanden in baksteen worden versterkt omdat metselwerk, zoals in Nederland toegepast, gevoelig is voor de belasting die voortkomt uit aardbevingen. Ook de samenstelling van de ondergrond is van invloed op de mate en wijze van versterking.
NB: Voor een aantal bouwkundig te versterken scholen ligt een voorstel om voor nieuwbouw te gaan. Bij de scholen die dit betreffen is dat hier aangegeven. Momenteel wordt gewerkt aan aangepaste planvorming. Zodra de planvorming klaar is, moet de raad hier nog een formeel besluit over nemen.
Nieuwbouw
Voor ongeveer 40 scholen in Noordoost-Groningen worden nieuwe gebouwen gebouwd. Er zullen daarbij ook meerdere scholen onder 1 (nieuw) dak worden gerealiseerd. In sommige gevallen worden ook kindvoorzieningen (zoals peuterspeelzaal en kinderopvang) in de gebouwen gerealiseerd. We spreken dan over Integrale Kindcentra.
Nieuwbouw vindt meestal plaats op een nieuwe locatie, zodat de kinderen in de bestaande school kunnen blijven totdat de nieuwbouw gereed is. In sommige gevallen wordt nieuw gebouwd op de bestaande locatie van de school. In dat geval wordt gezorgd voor passende tijdelijke huisvesting van de school op een andere locatie.
Nieuwbouw betekent niet alleen een nieuw gebouw dat aardbevingsbestendig is. Het betekent ook dat het een duurzaam gebouw wordt, dat ruimte biedt aan nieuwe onderwijsconcepten en een gezond binnenklimaat krijgt.
Kindcentra
De wereld van morgen is een andere dan de wereld van nu. Daarom is het nodig om nu na te denken over die toekomst: hoe ziet die wereld eruit voor onze kinderen en wat vraagt dit van ons onderwijs en onze kindcentra? Voor een antwoord hierop is nieuw denken over opvang en onderwijs nodig. Het vraagt om visie en een lange adem om de verandering daadwerkelijk in de praktijk te brengen. Hoe complexer de verandering hoe moeilijker stuurbaar en beheersbaar. Dan helpt een strategie van samen leren. Aan dit leren levert het Kennisplatform een bijdrage.
In het Kennisplatform Kindcentra Noord-Groningen bundelen gemeentebesturen (DAL BMWE), schoolbesturen en kinderopvang hun krachten rondom vraagstukken ten aanzien van de ontwikkeling van toekomstgericht onderwijs en opvang in kindcentra. In de regio wordt gezocht naar oplossingen die bijdragen aan kwaliteit van voorzieningen, leefbaarheid en optimale ontwikkeling van kinderen. In kindcentra voor onderwijs, opvang, zorg en welzijn, bundelen organisaties hun krachten zodat alle kinderen hun talenten kunnen ontwikkelen.
Een belangrijke ontwikkeling is de komst van het Scholenprogramma met de inspectie van alle scholen in 2016 en de start van het aardbevingsbestendig maken van schoolgebouwen of het bouwen van nieuwe scholen. Tussen het Kennisplatform Kindcentra en het Scholenprogramma is een relatie gelegd om de opgedane kennis en het netwerk in te brengen ten behoeve van deze opgave.
